Fot.: Jaroslaw Praszkiewicz

Dzieci

"Zagłada europejskich Romów w KL Auschwitz"

Do Zigeunerfamilienlager deportowano ogółem ok. 9,5 tysiąca dzieci poniżej 15. roku życia, co stanowiło niemal połowę romskich ofiar Auschwitz. W samym Zigeunerfamilienlager urodziło się 371 dzieci, z których zmarło 323, w tym połowa nie przeżyła pierwszych 40 dni.

Najpierw umierały dzieci. Dzień i noc z płaczem wołały o chleb. (…) Także dzieci, które w Birkenau przychodziły na świat, nie żyły długo. W przypadku noworodków esesmani troszczyli się jedynie o to, by je zgodnie z regulaminem wytatuować. Większość z nich zmarła kilka dni po urodzeniu.

Relacja Elizabeth Guttenberger, romskiej więźniarki Zigeunerfamilienlager. Księga Pamięci. Cyganie w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau, München–London–New York–Paris 1993, t. 2, 1499-1500.

Elisabeth Emmler ze Szczecina. W marcu 1943 roku deportowana wraz z całą rodziną do KL Auschwitz i umieszczona w Zigeunerlager. Cała rodzina zginęła w obozie

Dziewczyna Sinti Settela Steinbach podczas transportu z obozu przejściowego Westerbork (Holandia) do Auschwitz 19 maja 1944 r. W nocy z 2 na 3 sierpnia 1944 r. została zamordowana w komorze gazowej wraz z matką i dziewięciorgiem rodzeństwa

Szpitalny barak dla dzieci

Były tam dzieci od najmłodszych niemowląt do 16 lat, wszystkie razem. Panowała tam szkarlatyna, gangrena, rak, choroby weneryczne (…), gruźlica, tyfus, koklusz, dyfteryt, odra, wszystkie choroby razem. (…) Było to straszne. Cała atmosfera tego bloku to był nieustanny płacz dzieci. (…) Dzieci dostawały bardzo małe ilości pożywienia, a i tak część była rozkradana przez różne okrutne osoby (…) oraz więźniów funkcyjnych. Umieralność dzieci była ogromna – codziennie 10–15 dzieci. Z jednej strony bloku szpitalnego przybiegały matki i płakały, bo wiedziały, że już nie zobaczą swoich dzieci. Po drugiej stronie bloku matki szukały już swoich dzieci pomiędzy zmarłymi.

Relacja więźnia Františka Janoucha, pełniącego funkcję lekarza w Zigeunerfamilienlager. APMA-B. Zespół Oświadczenia, t. 76, 192-195.

Jedno z nielicznych zdjęć przedstawiających więźniarkę Zigeunerlager, o nieustalonym nazwisku

Prośba o wykonanie badań histopatologicznych głowy 12-letniego dziecka z Zigeunerlager, podpisana przez dr. Mengele

Dzieci z sierocińców

W maju 1944 roku 35 romskich i sintowskich sierot zostało deportowanych do Auschwitz-Birkenau z Sierocińca św. Józefa w Mulfingen, prowadzonego przez zakonnice. Kościół nie zaprotestował przeciw deportacji dzieci ani nie próbował ich ratować. Niektóre z nich były później ofiarami eksperymentów medycznych dokonywanych w Auschwitz przez lekarzy SS. Tylko troje z 35 dzieci ocalało. Do Zigeunerfamilienlager przywożono też dzieci z innych sierocińców, a także te odebrane rodzinom zastępczym.

Dzieci cygańskie, czasami w powijakach, przywoziły do KL Auschwitz pielęgniarki NSV (Narodowosocjalistyczna Ludowa Opieka Społeczna). Niektóre z nich z płaczem oddawały dzieci, były widocznie do nich przywiązane. Dzieci te raczej nie gazowano, lecz kierowano do obozu cygańskiego w Birkenau. Do naszych pomieszczeń przynoszono je w celu spisania personaliów, podawanych przez osoby towarzyszące. Przypuszczam, że część tych dzieci pochodziła z różnych domów dziecka.

Relacja więźnia Kazimierza Smolenia, pełniącego w obozie funkcję pisarza. APMA-B. Zespół Oświadczenia, t. 76, 186.

Dzieci z sierocińca St. Josefspflege w Mulfingen