2 August 2020
Michael O’Flaherty
Dyrektor Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA)
Przemówienie z okazji obchodów 2 sierpnia 2020 r., Dnia Pamięci o Holokauście Sinti i Romów
Dziękuję za zaproszenie mnie do udziału w tym wydarzeniu. Jestem bardzo zaszczycony, że mogę wziąć udział w Europejskim Dniu Pamięci o Holokauście dla Sinti i Romów. Dziś upamiętniamy Porajmos, morderstwo nazistów i ich współpracowników dokonane na ogromnej liczbie między 500 000 a milionem Romów pośród okrucieństw drugiej wojny światowej.
Jest to dla nas oczywiste, że należy upamiętnić to wydarzenie w dzisiejszej Europie. Ponieważ dzisiejsza Europa jest miejscem, w którym obserwujemy wzrost wzorców nienawiści i przestępstw wypływających z nienawiści skierowanych przeciwko Romom, Sinti i Wędrowcom. Niestety wiemy o nich z regularnych badań Agencji Praw Podstawowych. W pewnym stopniu napływają do nas również inne oficjalne dane. Dotyczą aktów nienawiści, prześladowań i tak dalej, jednak liczba zgłoszeń jest bardzo niska. Mniej niż jedna na dziesięć osób informuje o tego typu zajściach w pewnych miejscach i sytuacjach. Istnieje bardzo bliski związek pomiędzy wzorcami nienawiści, narastającymi wzorcami nienawiści wobec Sinti, Romów i Wędrowców a godnym ubolewania doświadczeniem dyskryminacji w tak wielu obszarach w niemal każdym zakątku Unii Europejskiej.
Spójrzmy na sytuację z ostatnich kilku miesięcy z Covidem-19, a także nieproporcjonalne działania podjęte w niektórych miejscach w celu poddania społeczności Romów, Sinti i Wędrowców kwarantannie w sposób, który byłby po prostu niepomierny w odniesieniu do ogółu ludności. W dzisiejszej Europie sytuacja jest tak poważna, że Specjalny Doradca ONZ ds. Zapobiegania Ludobójstwu zaledwie kilka miesięcy temu porównał sytuację, jaką widzi dziś w Europie, z tą z lat 30. ubiegłego wieku.
Więc co możemy zrobić? Mój czas jest ograniczony, więc pozwólcie, że przy tej okazji zostawię wam tylko cztery myśli.
Pierwsza z nich jest swego rodzaju bazą, a to jest prawo. Nie żądamy przysług, gdy prosimy o sprawiedliwość i równość dla Romów, Sinti i Wędrowców. Prosimy, aby podstawowe prawa człowieka były szanowane i przestrzegane i nigdy się od nich nie uchylać. Po prostu domagamy się praw i przywilejów, a nie przysług.
Po drugie, wraz z prawem idzie wymóg odpowiedzialności. Decydenci polityczni, egzekutywa oraz rządy muszą zostać pociągnięci do odpowiedzialności za wywiązywanie się ze zobowiązań prawnych, a te osoby, które nie stosują się do obowiązujących praw, takie jak prawo o przestępstwach z nienawiści, muszą zostać pociągnięte do odpowiedzialności, muszą być ścigane.
Trzecia z moich czterech uwag dotyczy tego, że musimy uznać, uczcić i budować świadomość niezwykłej różnorodności społeczności Romów, Sinti i Wędrowców oraz ich historii. Musimy włączyć Porajmos do programu nauczania w naszych szkołach, musimy o tym mówić, musimy budować świadomość naszych społeczeństw na temat strasznego cierpienia. Tak mało wiadomo o wspólnotach Romów, Sinti i Wędrowców.
I po czwarte, konkludując, co wynika z tego, co właśnie powiedziałem, musimy uznać, że problem nie tkwi w tych wspólnotach, ale w naszych społeczeństwach i musimy dużo i mocno zainwestować w likwidację uprzedzeń, uprzedzeń i nietolerancji, które są tak powszechne w dzisiejszych czasach.
Dziękuję państwu za uwagę.
Statements 2020

Romani Rose
Przewodniczący Centralnej Rady Niemieckich Sinti i Romów

Zuzana Čaputová
Prezydent Republiki Słowackiej

Alexander Van der Bellen
Prezydent Federalny Republiki Austrii

Stevo Pendarovski
Prezydent Republiki Macedonii Północnej

Helena Dalli
Komisarz ds. równości, Komisja Europejska

Marija Pejčinović Burić
Sekretarz Generalny Rady Europy

David Sassoli
Przewodniczący Parlamentu Europejskiego

Wolfgang Schäuble
Przewodniczący niemieckiego Bundestagu

Stéphane Dion
Ambasador Kanady w Niemczech, Specjalny Przedstawiciel Kanady dla UE i Europy

Michaela Küchler
Przewodnicząca Międzynarodowego Sojuszu na rzecz Pamięci o Holokauście (IHRA)

Michael O’Flaherty
Dyrektor Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA)

Ryszard Terlecki
Wiceprzewodniczący Sejmu RP

Ronald Lauder
Przewodniczący Światowego Kongresu Żydów (WJC)

Roman Kwiatkowski
Prezes Stowarzyszenia Romów w Polsce

Dr Piotr M. A. Cywiński
Dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau