Piotr Cywinski

Europejski Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu Sinti i Romów Miejsce Pamięci Auschwitz-Birkenau, 02.08.2024 r.

Pamięć jest fundamentem tożsamości. Ale pamięć wykracza zdecydowanie poza tożsamość. Jeśli pamiętalibyśmy tylko o sobie i o swoich bliskich, to ów egocentryzm zniszczył- by naszą zdolność porównawczą, relacyjną, ocenę, moralną oraz etyczną całej przeszłości. Osłabiony zostałby sam fundament, a więc zachwiałoby to i tożsamością.

Ile procent respondentów rozmaitych ankiet musiałoby nie życzyć sobie Romów i Sinti jako sąsiadów, abyśmy zaczęli uważać, że sytuacja jest dobra? Perwersyjnie postawione pytanie… Gdyż z jednej strony chciałoby się powiedzieć, że prawdziwe dobro zacznie się dopiero, gdy osiągniemy zero, a z drugiej strony cieszylib- yśmy się w wielu europejskich krajach, gdyby udało się zejść do ułamka choćby o połowę mniejszego.

Nienawiść czy choćby niechęć etniczna jest zawsze perwersją. I zawsze wynika przede wszystkim z kompleksów i braku wiary w siłę własnej tożsamości

Rocznica likwidacji Zigeunerlager w Birkenau jest chwilą ciszy nad tragedią ofiar. Ale jest też obowiązkiem moralnym i zaniepokojeniem nad czasami dzisiejszymi. Bo nadal – w naszej Europie - ludzie nie są równi wobec prawa, a smutne przykłady można by mnożyć. Jesteśmy ową refleksję nad nami samymi winni ludziom dyskryminowanym. A także ofiarom sprzed 80 lat.