2 August 2021
Romani Rose
Przewodniczący Centralnej Rady Niemieckich Sinti i Romów
Europejski Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu Sinti i Romów of 2 August 2021, Holocaust Memorial Day for Sinti and Roma
Panie i Panowie,
Panie i Panowie, dokładnie dziś, 77 lat temu 4,300 osób zostało zamordowanych w komorach gazowych tu w obozie zagłady Auschwitz-Birkenau. Ofiarami byli ostatni Sinti i Romowie na odcinku B II e, który SS nazwało „Zigeunerlager” (obozem cygańskim). Większość z nich to starcy, chorzy i dzieci. Tych, których SS zakwalifikowało jako zdolnych do pracy przeniesiono wcześniej do innych obozów koncentracyjnych, gdzie również byli poddawani zagładzie w wyniku niewolniczej pracy.
Dziś upamiętniamy wszystkich 500 000 Romów i Sinti, którzy zostali zamordowani w Holokauście i pamiętamy o wszystkich ludziach, którzy padli ofiarą nazistowskiego terroru w Europie. Ich wszystkich łączy wyrządzona im niesprawiedliwość.
Jest to nasz obowiązek, aby zachować ich wspólną spuściznę również w przyszłości. „Auschwitz” - ta nazwa jak żadna inna stała się symbolem bezprecedensowego, przemysłowego morderstwa na masową skalę dokonanego przez nazistów i ich pomocników w Europie przeciwko Romom i Sinti oraz Żydom. Była to zbrodnia przeciwko ludzkości, starannie zaplanowana, biurokratycznie zorganizowana i skrupulatnie przeprowadzona. Warunkiem przyzwolenia dla tego bezprecedensowego w całej historii wyłomu cywilizacyjnego był rasizm nazistów ze źródłem w skrajnym i radykalym antycyganizmie i antysemityzmie.
Auschwitz to sumienie, które apeluje do nas wszystkich, aby podnieść nasz głos przeciwko morderczemu rasizmowi wraz z jego licznymi ofiarami. Nasze pamiętanie nie oznacza przenoszenia winy na obecne pokolenie, ale wspólną odpowiedzialność za przyszłość nas wszystkich.
Wielkim niepokojem musi nas napawać obecny stan rzeczy w Unii Europejskiej. Próba niektórych państw członkowskich, aby znieść podział władzy, czyli podstawową zasadę państwa prawa, jest porażająca – zwłaszcza po doświadczeniach zbrodni przeciwko ludzkości dokonanych przez Nazistów i reżim komunistyczny w Europie.
W międzyczasie zwracaja się bezpośrednio przeciw wartościom, na których opiera się Unia Europejska: równość wszystkich ludzi przed prawem, osobowa wolność jednostki, godność człowieka. Świadomie wprawiają w ruch siły odśrodkowe, które naszej demokratycznej wspólnocie państw zagrożają rozpadem od wewnątrz.
Unia Europejska musi działać z pełną mocą i posługując się wszelkimi środkami, którymi dysponuje państwo prawa, aby stanąć do walki przeciw tego typu zakusom ze strony poszczególnych rządów.
Ważnym gwarantem naszej wolności jest niezależna prasa. Każda próba, aby ograniczać wolność prasy, musi zostać potępiona z całą stanowczością. Nie potrzebujemy w Europie dziennikarstwa opiniotwórczego, potrzebujemy krytycznego dziennikarstwa, które otwarcie zabiera głos wtedy, gdy rządzący, stają sie zagrożeniem demokratycznych struktur.
Ważnym gwarantem naszej wolności jest niezależna prasa. Każda próba, aby ograniczać wolność prasy, musi zostać potępiona z całą stanowczością.
Musimy walczyć z celowym niszczeniem naszej demokracji przy urnach wyborczych i nie możemy już bezkrytycznie akceptować tej sytuacji. Jesteśmy to winni zamordowanym i ocalałym z nazistowskiego terroru, który zniszczył całą Europe I pociągnął Niemcy w przepaść.
Musimy walczyć z celowym niszczeniem naszej demokracji przy urnach wyborczych i nie możemy już bezkrytycznie akceptować tej sytuacji. Jesteśmy to winni zamordowanym i ocalałym z nazistowskiego terroru, który zniszczył całą Europe I pociągnął Niemcy w przepaść. Odpowiedź jest jasna: „Abym mogła o tym wszystkim zaświadczyć, co się tam stało.”
Dziś, ponad 76 lat po wyzwoleniu Europy od narodowego socjalizmu, powoli milkną głosy tych, którzy mogą dać świadectwo. A więc zależy to od nas, następnych pokoleń, aby utrzymać ich pamięć przy życiu i dbać o nią, troszcząc się o to, aby Auschwitz nigdy nie zostało zapomniane.
Jest to tym ważniejsze w czasach, w których antycyganizm i antysemityzm rozprzestrzeniają się na nowo i w których pojawił się nowy nacjonalizm w parlamentach Europy.
Aby przeciwdziałać tym przerażającym zjawiskom, zapewnić pokój i dobrobyt, podtrzymać je w dłuższej perspektywie, możemy odwoływać się w Niemczech do naszej konstytucji, do której po doświadczeniach Holokaustu, godność ludzka została wpisana jako prawo podstawowe. W Europie jest to Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej, która stanowi w pierwszym artykule: „Godność człowieka jest nienaruszalna”.
Mimo to Romowie i Sinti w Europie coraz częściej padają ofiarą przemocy ze strony policji, muszą żyć w slumsach w Europie Środkowej, Wschodniej i Południowo-Wschodniej wśród krajów Unii Europejskiej, żyjąc w nieludzkich warunkach oraz w systemie apartheidu w dziedzinach edukacji, mieszkalnictwa, opieki zdrowotnej i na rynku pracy. Rządy ponoszą za to odpowiedzialność. Nawet więcej: przez korupcję, środki pomocowe przekazywane przez Unię Europejską nie docierają w ogóle do ludzi
77 lat po wydarzeniach z 2 sierpnia 1944 r. ten stan rzeczy jest skandaliczny.
Apeluję do rządów, przez wzgląd na historię Europy, aby wziąć na siebie odpowiedzialność i przeciwdziałać tym rasistowskim i niegodnym warunkom. Jest to w naszych rękach, aby przez edukację i stałe przywoływanie prawdy o okrucieństwach II wojny światowej, nazistowskiego terroru i Holokaustu zachować wizję zjednoczonej i pokojowej Europy i uchować przyszłość dla przyszłych pokoleń.
Dziękuję.
Statements 2021
Romani Rose
Przewodniczący Centralnej Rady Niemieckich Sinti i Romów
Katarina Barley
Vice President of the European Parliament
Helena Dalli
Komisarz ds. Równości Unii Europejskiej
Claudia Roth
Vice President of the German Bundestag
Paul Blokhuis
Dutch State Secretary Paul Blokhuis
Chris J. Lazaris
Amb. Chris J. Lazaris, IHRA Chairman
Fernand des Varennes
UN Special Rapporteur UN minorities
Anna-Nicole Heinrich
President of the Synod of the Evangelical Church in Germany (EKD)
Justin Trudeau
Prime Minister of Canada
Roman Kwiatkowski
Chairman of the Association of Roma in Poland
Erich Schneeberger
Deputy Chairman of the Documentation and Cultural Center of German Sinti and Roma and Chairman of the Association of German Sinti and Roma
Timea Junghaus
Executive Director
European Roma Institute for Arts and Culture (ERIAC)
Adam Strauß
Chairman of the Council of German Sinti and Roma in Hesse
Manon Aubry
Manon Aubry, MEP
Adrian-Nicolae Furtuna
Historian at the University of Bucharest
Philomena Franz
Holocaust Survivor
Angelina Kappler
German former Weinkönigin
Marian Kalwary
Chairman of the Association of Jews,
Survivors and Victims of the Second World War
Piotr Gliński
First Deputy Prime Minister and the Minister of Culture and National Heritage of Poland
Izabela Tiberiade
Young Activist from Sweden
Ursula Krechel
Writer
Marija Pejčinović Burić
Sekretarz Generalny Rady Europy
Klaus Iohannis
Prezydent Rumunii