2 August 2020
Stevo Pendarovski
Prezydent Republiki Macedonii Północnej
Przemówienie z okazji obchodów 2 sierpnia 2020 r., Dnia Pamięci o Holokauście Sinti i Romów
Dziś pamiętamy straszną datę w historii, kiedy podczas II wojny światowej w nazistowskim obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau brutalnie zamordowano około 4 300 Sinti i Romów. Mroczna ideologia umożliwiła największe zło w historii i spowodowała śmierć milionów ludzi, w tym około 500 000 Sinti i Romów z całej Europy.
Mimo że w tym roku obchodzimy 75. rocznicę zwycięstwa nad faszyzmem, niektóre aktualne wiadomości i wydarzenia są niepokojące, co ożywia historyczną niesprawiedliwość wobec Romów. Nasilające się zjawiska rasizmu, antycyganizmu, dyskryminacji i nawoływań do nienawiści wobec Romów nadal zwiększają ich wykluczenie, a do pewnego stopnia nawet ich wyizolowanie z innych grup ludności. Uprzedzenia i stereotypy dotyczące ich pochodzenia etnicznego pozostają główną przeszkodą dla równego traktowania i korzystania z powszechnych praw i wolności człowieka. Zaprzeczanie ludobójstwu Sinti i Romów nie tylko uniemożliwia nam pogodzenie się z wyrządzoną niesprawiedliwością, ale także uniemożliwia nam uczenie się od siebie nawzajem i dla siebie nawzajem oraz budowanie wzajemnego zaufania, szacunku i zrozumienia.
Nowoczesne społeczeństwa nie mogą pozwolić, aby takie zjawiska, dla których nie ma, ani moralnego, ani etycznego uzasadnienia, stały się ważniejsze od wartości europejskich i wartości współczesnej demokracji. Obowiązkiem dzisiejszych pokoleń jest tworzenie otwartych społeczeństw, w których każda jednostka, niezależnie od płci, wieku, pochodzenia etnicznego, religii oraz koloru skóry, ma prawo do godnego życia.
Panie i panowie, Wszyscy mamy obowiązek pamiętać o ludobójstwie Romów i Sinti w Europie, które miało miejsce podczas drugiej wojny światowej. Osobiste świadectwa ocalałych, ich cierpienia, straty i ludzkie dramaty, powinny być dla nas upomnieniem, aby obiecać, że ten straszny okres historii nie może się już nigdy powtórzyć w żadnym innym miejscu na świecie.
Jedynym możliwym sposobem na rozwój i dobrobyt naszych społeczeństw jest promowanie praw i wolności człowieka, solidarności, człowieczeństwa i wzajemnego szacunku.
Statements 2020

Romani Rose
Przewodniczący Centralnej Rady Niemieckich Sinti i Romów

Zuzana Čaputová
Prezydent Republiki Słowackiej

Alexander Van der Bellen
Prezydent Federalny Republiki Austrii

Stevo Pendarovski
Prezydent Republiki Macedonii Północnej

Helena Dalli
Komisarz ds. równości, Komisja Europejska

Marija Pejčinović Burić
Sekretarz Generalny Rady Europy

David Sassoli
Przewodniczący Parlamentu Europejskiego

Wolfgang Schäuble
Przewodniczący niemieckiego Bundestagu

Stéphane Dion
Ambasador Kanady w Niemczech, Specjalny Przedstawiciel Kanady dla UE i Europy

Michaela Küchler
Przewodnicząca Międzynarodowego Sojuszu na rzecz Pamięci o Holokauście (IHRA)

Michael O’Flaherty
Dyrektor Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA)

Ryszard Terlecki
Wiceprzewodniczący Sejmu RP

Ronald Lauder
Przewodniczący Światowego Kongresu Żydów (WJC)

Roman Kwiatkowski
Prezes Stowarzyszenia Romów w Polsce

Dr Piotr M. A. Cywiński
Dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau